Charlie'nin Çikolata Fabrikası

 

Charlie’nin Çikolata Fabrikası – Roald Dahl
Can Yayınları, İstanbul, 2015
Çevirmen: Celâl  Üster
Sayfa Sayısı: 205
Özgün Adı: Charlie and the Chocolate Factory

‘Charlie’nin Çikolata Fabrikası’ çikolatayı çok seven küçük Charlie Bucket’ın öyküsünü anlatıyor bize. Charlie, çok fakir bir ailenin çocuğudur. Annesi, babası, dedeleri ve nineleriyle çok eski bir kulübede yaşamaktadırlar. Nineleri ve dedeleri o kadar yaşlı ve hastadırlar ki, tüm zamanlarını çok eski bir yatakta yatarak geçirmektedirler. Dışarıya çıkmamaktadırlar. Babasının çalıştığı işten kazandığı parayla zar zor geçinebilmektedirler. Charlie çikolata yemeyi çok sevmekte ancak maddi durumlarından dolayı yılda sadece bir kez, doğum gününde çikolata yiyebilmektedir.

Charlie’nin doğum günü yaklaştığında, çikolata fabrikası işleten Willy Wonka bir duyuru yapar. Tüm dünyaya dağıtım yaptığı çikolatalarının içine beş tane altın bilet yerleştirmiştir. Bu altın biletleri bulan çocuklara hem yıllardır kapısından içeri kimseyi almadığı fabrikasını gezdirecek hem de ömür boyu yetecek kadar çikolata verecektir. Charlie bu biletlerden birini bulmayı çok istemektedir. Ancak yılda sadece bir kez çikolata yiyebilen bir çocuğun bu biletlerden birini bulması çok zordur. Yine de, şansı yaver giden Charlie, biletlerden birini bulur ve Willy Wonka’nın fabrikasını gezmeye hak kazanır.   

Bu kitabı okumaya karar vermem rüyamda görmemle oldu. Kitabı okumadan önce, çok uzun zaman önce, kitabın film uyarlamasını seyretmiştim. Ve rüyamda çikolata fabrikasında işe girmiştim. Willy Wonka beni içeride çikolatasının gizli tarifini öğrenip rakip firmalara satabilecek kişileri bulmam için bu işe yerleştirmişti. Bir nevi casusluk. İşte, orada çalışırken, Umpa Lumpa’ların gizlice çikolata tarifini başka bir firmadaki çalışana anlattıklarını duydum. Derhal Willy Wonka^’ya bunu söylemeliyim diye etrafta koşuşturmaya başladım ama o koca fabrikada onu bulmak imkansızdı. Böyle sağa sola koştururken uyandım ve bu kitabı okumalıyım dedim. J

Eğlenceli vakit geçirebileceğiniz bir kitap Charlie’nin Çikolata Fabrikası. Bir çocuk kitabı olarak nitelendirilse de, içinde çok önemli bazı olgularla ilgili güzel bilgiler veriyor. Ve bunu anlatıma güzelce yedirerek yaptığından hiçbir rahatsızlık duymuyorsunuz. Özellikle de fabrikada çalışan ve kakao çekirdeğine bayılan Umpa Lumpa’ların söylediği şarkıların sözlerinde ders çıkarılabilecek birçok şey bulabilirsiniz.

Yazarın daha önceden okuduğum kitabı Matilda’da olduğu gibi şanssızlıklarla çevrilmiş bir çocuğun öyküsünü okuyoruz. Ancak, bu şanssızlıklara sahip olmasaydı, daha şımarık ve ne yaptığını bilmeyen bir çocuk olabilirdi. Kitabı okurken üzerine düşündüğüm konu bu oldu aslında. Gerçekten de tüm istediklerimize sahip olsaydık, olduğumuzdan daha şımarık ve doyumsuz biri olmaz mıydık?

Kitap; umut, aile, bencil olmamak, sevgi gibi unsurları ele alıyor. Bunları da kitaptaki karakterlerin davranışları üzerinden anlattığı için daha iyi kıyaslama yapabiliyorsunuz. Eğlenceli bir çocuk kitabının ötesinde bu kavramları da düşünebilmemiz için güzel bir kitap.

***

1971 yılında kitabın Willy Wonka and the Chocolate Factory isminde bir filmi yapılmış. Aynı zamanda, çoğumuzun da seyrettiği 2005 yapımı Charlie’nin Çikolata Fabrikası isimli bir yapım da bulunuyor.